Thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự là thời gian để khởi tố, truy tố, xét xử với một hành vi phạm tội. Nếu quá thời hạn trên, người thực hiện hành vi phạm tội sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Theo quy định, thời hạn (hay thời hiệu) truy cứu trách nhiệm hình sự đối với mỗi loại tội phạm là khác nhau. Tùy thuộc vào tính chất, mức độ nghiêm trọng, nguy hiểm của tội phạm mà có mốc thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự khác nhau.

I. Thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự tội ít nghiêm trọng.

Tội ít nghiêm trọng là những tội mà Bộ luật hình sự quy định mức hình phạt cao nhất là 3 năm tù. Đối với mức hình phạt tù có thời hạn nhưng cho hưởng án treo cũng được coi là tội ít nghiêm trọng.

Theo đó, thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự của tội ít nghiêm trọng là 05 năm kể từ ngày hành vi phạm tội xảy ra.

Ví dụ thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự tội ít nghiêm trọng:

Một người thực hiện hành vi trộm cắp tài sản vào ngày 01/01/2020 mà theo quy định, khung hình phạt cao nhất là 03 năm tù. Tuy nhiên, ngày 01/01/2026 hành vi mới bị phát hiện. Theo quy định, hành vi trên đã quá thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự. Do đó, người thực hiện hành vi phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

II. Thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự tội nghiêm trọng

Tội phạm nghiêm trọng là những tội phạm theo quy định có mức hình phạt từ trên 03 năm tù đến 7 năm tù.

Thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự với tội này là 10 năm kể từ ngày có hành vi phạm tội xảy ra.

Ví dụ thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự tội nghiêm trọng:

Tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh mà phạm tội với 02 người trở lên thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm. Hành vi vi phạm diễn ra vào ngày 01/01/2020 nhưng ngày 02/01/2030 mới được phát hiện. Trong trường hợp này, người phạm tội sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Xem thêm: Dịch vụ thuê luật sư khởi kiện đòi nợ

III. Thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự tội rất nghiêm trọng

Tội phạm rất nghiệm trọng là tội có quy định mức phạt tù từ trên 7 năm tù đến 15 năm năm tù.

Thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự đối với những tội này là 15 năm kể từ ngày có hành vi vi pháp luật xảy ra.

Ví dụ thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự tội rất nghiêm trọng:

Hành vi giết người tại Khoản 2 Điều 123 Bộ Luật Hình sự quy định mức phạt tù từ 07 năm đến 15 năm. Hành vi giết người xảy ra vào ngày 01/01/2020. Nếu ngày 02/01/2035 mới bị phát hiện thì người phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

IV. Thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự tội đặc biệt nghiêm trọng

Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội có quy định mức hình phạt trên 15 năm tù. Trong đó bao gồm cả các hình phạt chung thân, tử hình.

Đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự là 20 năm từ ngày có hành vi phạm tội

Ví dụ thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự tội đặc biệt nghiêm trọng:

Tội phạm giết người quy định tại Khoản 1 Điều 123 Bộ Luật Hình sự quy định mức phạt đến 20 năm tù. Hành vi phạm tội xảy ra ngày 01/01/2020. Nếu từ ngày 02/01/2040 hành vi phạm tội mới bị phát hiện thì người phạm tội sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

V. Tội không áp dụng thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự

Theo quy định, có một số tội không áp dụng thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự. Theo đó, mặc dù hành vi phạm tội đã xảy ra từ rất lâu nhưng nếu bị phát hiện khởi tố, truy tố, xét xử thì người phạm tội vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Các tội không áp dụng thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự như:

• Các tội xâm phạm an ninh quốc gia;
• Các tội phá hoại hòa bình, chống lại loài người, tội phạm chiến tranh;
• Các tội tham ô tài sản, nhận hối lộ ở mức khung hình phạt cao.

Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về quy định thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự. Thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự đảm bảo sự công bằng, ổn định xã hội. Một mặt thể hiện sự khoan hồng của pháp luật. Một mặt giúp cơ quan nhà nước tập trung vào vụ án để chứng minh rõ ràng tội phạm. Đặc biệt là những tội có tác động tiêu cực lớn đến xã hội. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ: 0969.324.395 để được tư vấn.